عنوان:  پایان نامه نقش روشنايي شهري و طراحي رنگ و نورپردازي در چهره شهري، مهندسی شهرسازی

رشته:  پروژه تخصصی دوره کارشناسی‌، مهندسی شهرسازی

فرمت فایل: WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحه: 145

 

چکیده

نور یکی از مهم ترین عوامل کیفی و نمادین بوده و از نظر کارکرد عملی از جایگاه ویژه ای در معماری و شهرسازی اسلامي  برخوردار است. اصلی ترین کارکرد نور ، چه طبیعی و چه مصنوعی،  روشن کردن فضا و فرم-های ساختمانی است که باعث تحقق هدف ما يعني ساماندهي و بهبود شهر از نظر نور و عملكرد هاي آن مي شود .با این حال نور با استفاده از نبوغ معمارانه و توجه به سه عامل 1- زیبایی شناسی 2- مفهومی و معنایی و 3 – نمادین جهت تعریف مجدد فضاهای شهری مورد استفاده قرار می گیرد که آن را نورپردازی می نامیم. نورپردازي كه همچون معماري با حس فضا سروكار دارد، مقوله اي هنري است و به همين دليل نبايد و نمي توان براي آن دستورالعمل هاي مشخص و از پيشي ارائه كرد .

نتايج حاصله از اين پروزه رسيدن به فضايي است كه بر اساس معماري اسلامي امنيت وآرامش، حسی از تکاپو و فعالیت به شهروندان ،افزایش بار هویتی مراكز، نمایان كردن نشانه‌ها، میراث فرهنگی و طبیعی و فضاهای شهری همچون پیاده راه ها و میادین می‌باشد و با دادن طرحي مناسب با محيط به اين نتايج مي رسيم.سازگاري و هماهنگي اجزاي روشنايي عمومي ،طرح نورپردازي را قوام مي دهد و حسي از وحدت را القا مي كند. رنگ يكي از جنبه هاي مهم زندگي شهري است. رنگ از جمله خصوصياتي است كه در كنار شكل ، ابعاد ، جنسيت و بافت هر شيء ، حجم يا فضاي آن را به ما مي شناساند. در بيشتر موارد نخستين چيزي كه بيننده در مورد يك شكل شناسايي مي كند ، رنگ است.

رنگ ها نه فقط از نظر زيبايي بخشيدن به دنياي اطراف ما اهميت دارند ، بلكه تاثيرات عاطفي – رواني قوي نيز براشخاص مي گذارند.

 

فهرست مطالب                                                                                                                                                        

چکیده

فصل اول

مقدمه.

1-1: بيان مساله.

1-2: ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق.

1-3: اهدف تحقیق..

1-4: پیشینه تحقیق  ( ادبیات  مربوطه )

1-5: سوالات تحقیق.

1-6: فرضیات تحقیق..

1-7: نوع ، مراحل و روش تحقیق..

1-8: قلمرو تحقیق- محدوده تحقیق- ناحیه مورد مطالعه.

1-9: محدودیت های تحقیق و نحوه برطرف نمودن آن..

نتیجه گیری.

فصل دوم

مقدمه.

2-1: تعاریف و مفاهیم

2-1-1: تعاریف روشنائی..

2-1-2: تعاریف نور و نورپردازی..

2-1-3: تعاریف رنگ…

2-2: مباحثي از نور و نورپردازي و روشنايي شهري..

2-2-1: نقش نور در زیبا سازی فضاهای شهری..

2-2-2: تاریخچه یكصد ساله نورپردازي در ایران..

2-2-3: خیابان چراغ گاز اولین كارخانه تولید روشنایی در تهران..

2-2-4: روشنایی در شهر.

2-2-5: نورپس از دهه 50.

2-2-6: بازي نور در معماري شبانه.

2-2-7: آلودگی نوری چيست؟.

2-2-8: تأثير نور در ادراك فضاي شهر از نظر احساسي..

2-2-9: مكانيسم تأثير روشنايي بر عملكرد انسا ن ها در جامعه.

2-2-10: روشنايي مناسب در فضاي شهري را چگونه ايجاد كنيم؟.

2-2-11: اهميت وجود روشنايي شهري و نقش آن در تامين امنيت…

2-2-12: امنيت اجتماعي و نقش بازدارنده روشنايي در مقابل جرم و جنايت در محيط شهري..

2-2-13: استفاده از فن آوری LED در روشنایی فضاهای شهری..

2-2-13-1: مزایای خاص استفاده از تجیزات روشنایی LED در رابطه با مصرف انرژی..

2-2-13-2: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با عمر لامپ…

2-2-13-3: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با مصرف وهزینه اولیه.

2-2-13-4: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با پیش بینی زمان طول عمر لامپ…

2-2-13-5: استفاده از LED در فضای باز

2-2-13-6: از دیگر مزایای استفاده از نور های LED می توان به:

2-3: مباحثي از رنگ…

2-3-1: رنگ، هويت شهرها

2-3-2: رنگ در شهر از ديدگاه طراحي شهري..

2-3-3: رنگ و زمان..

2-3-4: تأثیر رنگ بر ادراک شهر.

2-3-4-1: تاثیر زمان و حرکت در ادراک رنگی شهر.

2-3-4-2: خوانایی و هویت شهر.

2-3-4-3: تنوع و سرزندگی..

2-3-5: عناصر تشکیل دهنده رنگ در شهر.

2-3-5-1: رنگ در عناصر طبیعی..

2-3-5-2: رنگ در عناصر مصنوع.

2-3-6: مدیریت رنگ..

2-3-7: مبانی رنگ شناسی..

2-4: نور و رنگ در منظر آیات و روایات..

2-5: اصول مربوط به روشنايي و نورپردازي..

2-6: مواد و روش ها

نتیجه ‌گيري..

فصل سوم

مقدمه. 63

3-1: بررسي نمونه هاي مربوط به موضوع تحقيق در جهان..

3-1-1: طرح جامع نورپردازي ليون (فرانسه)

3-1-1-1: روند کلي تهيه ي طرح و تصويب آن..

3-1-1-2: اصول عام و اساسي طرح جامع نورپردازي ليون عبارت اند از

3-1-2: نورپردازی شهر مونترال..

3-1-3: نيو يورك…

3-1-3-1: روشنايی خيابان های نیویورک و طراحی آن..

3-1-3-2: اهميت وجود روشنايی در سطح شهر.

3-1-3-3: چراغانی شهر.

3-1-3-4: ايستگاههای وسايط نقليه شهری..

3-1-4: تجربه ي نروژ

3-1-5: تجربه ي انگلستان (لندن و هارلو)

3-1-6: رنگي ترين شهرهاي جهان..

3-1-6-1: بوینس آیرس…

3-1-6-2: بوکاپ در کیپ تاون..

3-1-6-3: جیپور هندوستان..

3-1-6-4: نیهوان..

3-1-7: بررسي نمونه هاي مربوط به موضوع تحقيق در ايران.

3-1-7-1: طرح جامع روشنايي تهران..

3-1-7-2: طرح جامع نورپردازي شيراز

3-1-7-3: نمونه اي از نقاشي هاي ديواري در شهرهاي ايران..

نتيجه گيري..

فصل چهارم

مقدمه.

4-1: خصوصيات جغرافيايي و تقسيمات كشوري منطقه مورد بررسي..

4-1-1: موقعيت و وسعت و قلمرو شهرعجب شير، طول و عرض جغرافيايي شهرعجب شير.

4-1-2: جداول مربوط به شهر عجب شير.

4-2: بررسي محدوده مورد مطالعه به لحاظ روشنايي شهري نحوه نورپردازي و رنگ در سيماي شهري..

4-2-1: نمونه اي از نقشه هاي عجب شير.

4-2-2: نمونه هايي از نورپردازي و روشنايي و رنگ در چهره و سيماي شهري(معابر و اماكن عمومي) عجب شير در شب

4-2-3: نمونه هايي از نورپردازي و روشنايي و رنگ در چهره و سيماي شهري(معابر و اماكن عمومي) عجب شير در روز

4-2-5: ميزان نور و روشنايي در پارك عجب شير.

4-2-6: عكس هايي از پارك عجب شير در روز

4-2-7: نمونه هايي از نقاشي هاي ديواري در شهر عجب شير.

4-2-8: نمونه اي از عكس هايي در رابطه با وجود رنگ در سيماي شهري اعم از گل كاري هاي موجود در شهر و ساير بدنه هاي شهري

4-3: ارزيابي محدوده مورد مطالعه.

4-3-1: پرسشنامه نظرسنجی..

4-3-2: توصیف یافته‌ها

4-3-2-1: جنس پاسخگویان..

4-3-2-2: سن پاسخگویان..

4-3-2-3: سطح تحصیلات پاسخگویان..

4-3-2-4: امکان استفاده از رنگ نور برای زیباسازی شهر، از نظر پاسخگویان..

4-3-2-5: ميزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر.

4-3-2-6: ميزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شير جهت زيباسازي آن..

4-3-2-7: ميزان روشنايي در شهر عجب شير.

4-3-2-8: افزايش امنيت اجتماعي شهري از طريق نور و روشنايي بكار رفته در شهر.

4-3-2-9: پیشنهاد پاسخگویان درمورد استفاده از رنگ و نور برای زیباسازی شهر.

4-3-2-10: تاثیر رنگ و نور‌های بکار رفته در سطح شهر، روی شهروندان؛ از نظر پاسخگویان..

نتيجه.

فصل پنجم

5-1: ارزيابي موضوع توسط مدل swot

5-1-1: فرضيه اول..

5-1-3: فرضيه سوم.

فصل ششم

6-1: جمع بندي و نتيجه گيري..

6-2: پيشنهادها

منابع.

 

 

فهرست جداول

جدول شماره (2-1) انواع لامپ ها

جدول شماره (2-2) نحوه توزيع پرسشنامه.

جدول شماره (4-1) توزیع پاسخگویان بر اساس جنس….

جدول شماره (4-2) توزیع پاسخگویان بر اساس سن..

جدول شماره (4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات..

جدول شماره (4-4) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره استفاده از رنگ و نور در زیباسازی شهر.

جدول شماره (4-5) توزيع پاسخگويان براساس نظر آنان درباره ميزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر

جدول شماره (4-6) توزيع پاسخگويان براساس نظر آنان درباره ميزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شير جهت زيباسازي آن

جدول شماره (4-7) توزيع پاسخگويان براساس نظر آنان درباره ميزان روشنايي در شهر عجب شير.

جدول شماره (4-8) توزيع پاسخگويان براساس نظر آنان درباره ميزان افزايش امنيت اجتماعي شهري از طريق نور و روشنايي بكار رفته در شهر

جدول شماره (4-9) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره پیشنهاد برای زیباسازی شهر با استفاده از رنگ و نور

جدول شماره (4-10) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره تاثیر رنگ‌های بکاررفته در سطح شهر، روی شهروندان

جدول شماره(5-1):ارزيابي نقش روشنايي و نورپردازي و رنگ در شهر عجب شير توسط مدل swot

 

 

فهرست نمودارها

نمودار شماره (2-1) نشانگرعمر و هزینه انرژی نورهای LED و متداول..

نمودار شماره (2-2)مصرف و هزينه لامپ هاي LED و رشته اي..

نمودار شماره (2-3)عمر لامپ ها

نمودار شماره (4-1)پراکندگی پاسخگویان  بر اساس جنس…

نمودار شماره (4-2) پراکندگی پاسخگویان بر اساس سن..

نمودار شماره (4-3) پراکندگی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات..

نمودار شماره (4-4) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره استفاده از رنگ و نور در زیباسازی شهر.

نمودار شماره (4-5) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره ميزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر

نمودار شماره (4-6) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره ميزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شير جهت زيباسازي آن

نمودار شماره (4-7) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره ميزان ميزان روشنايي در شهر عجب شير.

نمودار شماره (4-8) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره افزايش امنيت اجتماعي شهري از طريق نور و روشنايي بكار رفته در شهر

نمودار شماره (4-9) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره پیشنهاد برای زیباسازی شهر تهران با استفاده از رنگ نور

نمودار شماره (4-10) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره تاثیر رنگ‌ و نورهای بکار رفته در سطح شهر، روی شهروندان

 

 

فهرست نقشه ها

نقشه شماره (4-1) نقشه عجب شير.

نقشه شماره(4-2) نقشه عجب شیر.

نقشه شماره (4-3) نقشه ادارات برق موجود در عجب شیر.

نقشه شماره (4-4) نقشه محدوده مورد مطالعه(خیابان امام عجب شیر)

نقشه شماره (4-5) نقشه موقعیت قرارگیری ادارات دولتی..

 

مقدمه

طراحي روشنايي شهري نه تنها موضوعي صرفاً تزئيني نيست، بلكه روشي در جهت پاسخ به جست و جوي ما براي روش پيشرفته تأمين امنيت و آسودگي بهتر و محيط مي باشد. امروزه نورپردازي، تعريف كننده هويت و سيماي شبانه شهر است و نبود نور و وجود تاريكي شب عوارضي همچون افزايش حوادث، تصادفات، جرايم و بزه كاري و كاهش امنيت اجتماعي را سبب مي شود.

در معماري و شهرسازي نور عملكردي فراتر از رو شن كردن فضا داشته و به عنوان يكي از اجزاء اصلي مورد توجه طراحان قرار مي گيرد . امروزه زندگي شهري سبب گشته دامنه فعاليت شهروندان تا پاسي از شب ادامه يابد و بدين ترتيب حيات شبانه تبديل به قسمتي از زندگي شهري شده است .بنابراين جهت ايجاد بستر مناسب و امن زندگي شبانه شهري و ارتقاء كيفيت بصري، طراحي نورپردازي مورد توجه طراحان قرار مي گيرد.

سيماي شهري چه در روشنايي روز و چه در تاريكي شب مي بايست داراي شكل و محتوي باشد . نور در طراحي شهري داراي كيفيات و ويژگي هاي متفاوت از قبيل ابزار اطلاع رساني، شناساندن در مناطق و محلات و افزايش بار هويتي و امنيتي مراكز، نمايان كردن نشانه ها،ميراث فرهنگي و طبيعي و فضاهاي شهري همچون پياده راه ها و ميادين مي باشد.

از اهميت نورپردازي محيط شهر ي مي توان به ايجاد امنيت، دلپذير كردن فضاي شهر و تأثير مثبت آن بر روان شهروندان اشاره كرد وبيان داشت » : نور يك عنصر معماري طراحي محيط است و شهروندان نيز اهميت نورپردازي شهري را درك كرده اند كه نور پتانسيل بالايي در افزايش راندمان و كارايي افراد داشته و علاوه بر آن مي تواند طراحي مجددي براي فضاي شهري و معماري محيط و تأمين زيبايي و امنيت در شب را عهده دار باشد. «

وامارنگ زندگی است؛زیرا دنیای بدون رنگ به نظر ما همچون مرده است رنگ ها مثل های ازلی‏اند.

در طراحی فضا می‏توان از عنصر رنگ بهره‏ فراوان برد؛زیرا رنگ به کاهش خستگی و انرژی‏ دادن به چشم کمک می‏کند.رنگ ها هریک دارای معنایی‏ نمادی هستند و تصورات ذهنی ما نیز با هر بنا،با رنگ های خاص تداعی می‏شود.

توجه به جنبه‌های عملکردی و فیزیکی رنگ بدون توجه به ابعاد و تاثیرات روانی آن باعث آزاردهنده جلوه کردن رنگ‌ها، در محیط می‌شود. رنگ‌ها دارای معانی نمادین هستند، حتی در تصورات ذهنی ما نیز با رنگ‌های خاصی تداعی می‌شود. مثلا رنگ‌های فیروزه‌ای و آبی یاد آور بناهای مذهبی و مساجد هستند یا با دیدن رنگ‌های قرمز و نارنجی به یاد فست‌فودها می‌افتیم. هر رنگی، سمبل و یادآور معانی و وقایع خاصی هستند. برای مثال رنگ‌های زرد، سرخ، نارنجی یاد آور فصل پاییز و آغاز مدارس است. یا رنگ سفید به نشانه صلح و آرامش یا آغاز فصل زمستان است.

رنگ ها زبان احساسات ما هستند و می‌توانند زندگی شهری را زنده ‌کنند. همچنین رنگ ها از ارکان مهم بیان هویت و خوانایی شهرها به شمار می‌روند.

این پایان نامه با آیین نامه نحوه نگارش و تدوین پایان نامه تهیه شده و آماده ارائه میباشد.