پایان نامه نقش روشنایی شهری و طراحی رنگ و نورپردازی در چهره شهری، مهندسی شهرسازی

---

عنوان:  پایان نامه نقش روشنایی شهری و طراحی رنگ و نورپردازی در چهره شهری، مهندسی شهرسازی

رشته:  پروژه تخصصی دوره کارشناسی‌، مهندسی شهرسازی

فرمت فایل: WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحه: ۱۴۵

 

چکیده

نور یکی از مهم ترین عوامل کیفی و نمادین بوده و از نظر کارکرد عملی از جایگاه ویژه ای در معماری و شهرسازی اسلامی  برخوردار است. اصلی ترین کارکرد نور ، چه طبیعی و چه مصنوعی،  روشن کردن فضا و فرم-های ساختمانی است که باعث تحقق هدف ما یعنی ساماندهی و بهبود شهر از نظر نور و عملکرد های آن می شود .با این حال نور با استفاده از نبوغ معمارانه و توجه به سه عامل ۱- زیبایی شناسی ۲- مفهومی و معنایی و ۳ – نمادین جهت تعریف مجدد فضاهای شهری مورد استفاده قرار می گیرد که آن را نورپردازی می نامیم. نورپردازی که همچون معماری با حس فضا سروکار دارد، مقوله ای هنری است و به همین دلیل نباید و نمی توان برای آن دستورالعمل های مشخص و از پیشی ارائه کرد .

نتایج حاصله از این پروزه رسیدن به فضایی است که بر اساس معماری اسلامی امنیت وآرامش، حسی از تکاپو و فعالیت به شهروندان ،افزایش بار هویتی مراکز، نمایان کردن نشانه‌ها، میراث فرهنگی و طبیعی و فضاهای شهری همچون پیاده راه ها و میادین می‌باشد و با دادن طرحی مناسب با محیط به این نتایج می رسیم.سازگاری و هماهنگی اجزای روشنایی عمومی ،طرح نورپردازی را قوام می دهد و حسی از وحدت را القا می کند. رنگ یکی از جنبه های مهم زندگی شهری است. رنگ از جمله خصوصیاتی است که در کنار شکل ، ابعاد ، جنسیت و بافت هر شیء ، حجم یا فضای آن را به ما می شناساند. در بیشتر موارد نخستین چیزی که بیننده در مورد یک شکل شناسایی می کند ، رنگ است.

رنگ ها نه فقط از نظر زیبایی بخشیدن به دنیای اطراف ما اهمیت دارند ، بلکه تاثیرات عاطفی – روانی قوی نیز براشخاص می گذارند.

 

فهرست مطالب                                                                                                                                                        

چکیده

فصل اول

مقدمه.

۱-۱: بیان مساله.

۱-۲: ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق.

۱-۳: اهدف تحقیق..

۱-۴: پیشینه تحقیق  ( ادبیات  مربوطه )

۱-۵: سوالات تحقیق.

۱-۶: فرضیات تحقیق..

۱-۷: نوع ، مراحل و روش تحقیق..

۱-۸: قلمرو تحقیق- محدوده تحقیق- ناحیه مورد مطالعه.

۱-۹: محدودیت های تحقیق و نحوه برطرف نمودن آن..

نتیجه گیری.

فصل دوم

مقدمه.

۲-۱: تعاریف و مفاهیم

۲-۱-۱: تعاریف روشنائی..

۲-۱-۲: تعاریف نور و نورپردازی..

۲-۱-۳: تعاریف رنگ…

۲-۲: مباحثی از نور و نورپردازی و روشنایی شهری..

۲-۲-۱: نقش نور در زیبا سازی فضاهای شهری..

۲-۲-۲: تاریخچه یکصد ساله نورپردازی در ایران..

۲-۲-۳: خیابان چراغ گاز اولین کارخانه تولید روشنایی در تهران..

۲-۲-۴: روشنایی در شهر.

۲-۲-۵: نورپس از دهه ۵۰٫

۲-۲-۶: بازی نور در معماری شبانه.

۲-۲-۷: آلودگی نوری چیست؟.

۲-۲-۸: تأثیر نور در ادراک فضای شهر از نظر احساسی..

۲-۲-۹: مکانیسم تأثیر روشنایی بر عملکرد انسا ن ها در جامعه.

۲-۲-۱۰: روشنایی مناسب در فضای شهری را چگونه ایجاد کنیم؟.

۲-۲-۱۱: اهمیت وجود روشنایی شهری و نقش آن در تامین امنیت…

۲-۲-۱۲: امنیت اجتماعی و نقش بازدارنده روشنایی در مقابل جرم و جنایت در محیط شهری..

۲-۲-۱۳: استفاده از فن آوری LED در روشنایی فضاهای شهری..

۲-۲-۱۳-۱: مزایای خاص استفاده از تجیزات روشنایی LED در رابطه با مصرف انرژی..

۲-۲-۱۳-۲: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با عمر لامپ…

۲-۲-۱۳-۳: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با مصرف وهزینه اولیه.

۲-۲-۱۳-۴: مزایای خاص استفاده از تجهیزات روشنایی LED در رابطه با پیش بینی زمان طول عمر لامپ…

۲-۲-۱۳-۵: استفاده از LED در فضای باز

۲-۲-۱۳-۶: از دیگر مزایای استفاده از نور های LED می توان به:

۲-۳: مباحثی از رنگ…

۲-۳-۱: رنگ، هویت شهرها

۲-۳-۲: رنگ در شهر از دیدگاه طراحی شهری..

۲-۳-۳: رنگ و زمان..

۲-۳-۴: تأثیر رنگ بر ادراک شهر.

۲-۳-۴-۱: تاثیر زمان و حرکت در ادراک رنگی شهر.

۲-۳-۴-۲: خوانایی و هویت شهر.

۲-۳-۴-۳: تنوع و سرزندگی..

۲-۳-۵: عناصر تشکیل دهنده رنگ در شهر.

۲-۳-۵-۱: رنگ در عناصر طبیعی..

۲-۳-۵-۲: رنگ در عناصر مصنوع.

۲-۳-۶: مدیریت رنگ..

۲-۳-۷: مبانی رنگ شناسی..

۲-۴: نور و رنگ در منظر آیات و روایات..

۲-۵: اصول مربوط به روشنایی و نورپردازی..

۲-۶: مواد و روش ها

نتیجه ‌گیری..

فصل سوم

مقدمه. ۶۳

۳-۱: بررسی نمونه های مربوط به موضوع تحقیق در جهان..

۳-۱-۱: طرح جامع نورپردازی لیون (فرانسه)

۳-۱-۱-۱: روند کلی تهیه ی طرح و تصویب آن..

۳-۱-۱-۲: اصول عام و اساسی طرح جامع نورپردازی لیون عبارت اند از

۳-۱-۲: نورپردازی شهر مونترال..

۳-۱-۳: نیو یورک…

۳-۱-۳-۱: روشنایی خیابان های نیویورک و طراحی آن..

۳-۱-۳-۲: اهمیت وجود روشنایی در سطح شهر.

۳-۱-۳-۳: چراغانی شهر.

۳-۱-۳-۴: ایستگاههای وسایط نقلیه شهری..

۳-۱-۴: تجربه ی نروژ

۳-۱-۵: تجربه ی انگلستان (لندن و هارلو)

۳-۱-۶: رنگی ترین شهرهای جهان..

۳-۱-۶-۱: بوینس آیرس…

۳-۱-۶-۲: بوکاپ در کیپ تاون..

۳-۱-۶-۳: جیپور هندوستان..

۳-۱-۶-۴: نیهوان..

۳-۱-۷: بررسی نمونه های مربوط به موضوع تحقیق در ایران.

۳-۱-۷-۱: طرح جامع روشنایی تهران..

۳-۱-۷-۲: طرح جامع نورپردازی شیراز

۳-۱-۷-۳: نمونه ای از نقاشی های دیواری در شهرهای ایران..

نتیجه گیری..

فصل چهارم

مقدمه.

۴-۱: خصوصیات جغرافیایی و تقسیمات کشوری منطقه مورد بررسی..

۴-۱-۱: موقعیت و وسعت و قلمرو شهرعجب شیر، طول و عرض جغرافیایی شهرعجب شیر.

۴-۱-۲: جداول مربوط به شهر عجب شیر.

۴-۲: بررسی محدوده مورد مطالعه به لحاظ روشنایی شهری نحوه نورپردازی و رنگ در سیمای شهری..

۴-۲-۱: نمونه ای از نقشه های عجب شیر.

۴-۲-۲: نمونه هایی از نورپردازی و روشنایی و رنگ در چهره و سیمای شهری(معابر و اماکن عمومی) عجب شیر در شب

۴-۲-۳: نمونه هایی از نورپردازی و روشنایی و رنگ در چهره و سیمای شهری(معابر و اماکن عمومی) عجب شیر در روز

۴-۲-۵: میزان نور و روشنایی در پارک عجب شیر.

۴-۲-۶: عکس هایی از پارک عجب شیر در روز

۴-۲-۷: نمونه هایی از نقاشی های دیواری در شهر عجب شیر.

۴-۲-۸: نمونه ای از عکس هایی در رابطه با وجود رنگ در سیمای شهری اعم از گل کاری های موجود در شهر و سایر بدنه های شهری

۴-۳: ارزیابی محدوده مورد مطالعه.

۴-۳-۱: پرسشنامه نظرسنجی..

۴-۳-۲: توصیف یافته‌ها

۴-۳-۲-۱: جنس پاسخگویان..

۴-۳-۲-۲: سن پاسخگویان..

۴-۳-۲-۳: سطح تحصیلات پاسخگویان..

۴-۳-۲-۴: امکان استفاده از رنگ نور برای زیباسازی شهر، از نظر پاسخگویان..

۴-۳-۲-۵: میزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر.

۴-۳-۲-۶: میزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شیر جهت زیباسازی آن..

۴-۳-۲-۷: میزان روشنایی در شهر عجب شیر.

۴-۳-۲-۸: افزایش امنیت اجتماعی شهری از طریق نور و روشنایی بکار رفته در شهر.

۴-۳-۲-۹: پیشنهاد پاسخگویان درمورد استفاده از رنگ و نور برای زیباسازی شهر.

۴-۳-۲-۱۰: تاثیر رنگ و نور‌های بکار رفته در سطح شهر، روی شهروندان؛ از نظر پاسخگویان..

نتیجه.

فصل پنجم

۵-۱: ارزیابی موضوع توسط مدل swot

۵-۱-۱: فرضیه اول..

۵-۱-۳: فرضیه سوم.

فصل ششم

۶-۱: جمع بندی و نتیجه گیری..

۶-۲: پیشنهادها

منابع.

 

 

فهرست جداول

جدول شماره (۲-۱) انواع لامپ ها

جدول شماره (۲-۲) نحوه توزیع پرسشنامه.

جدول شماره (۴-۱) توزیع پاسخگویان بر اساس جنس….

جدول شماره (۴-۲) توزیع پاسخگویان بر اساس سن..

جدول شماره (۴-۳) توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات..

جدول شماره (۴-۴) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره استفاده از رنگ و نور در زیباسازی شهر.

جدول شماره (۴-۵) توزیع پاسخگویان براساس نظر آنان درباره میزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر

جدول شماره (۴-۶) توزیع پاسخگویان براساس نظر آنان درباره میزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شیر جهت زیباسازی آن

جدول شماره (۴-۷) توزیع پاسخگویان براساس نظر آنان درباره میزان روشنایی در شهر عجب شیر.

جدول شماره (۴-۸) توزیع پاسخگویان براساس نظر آنان درباره میزان افزایش امنیت اجتماعی شهری از طریق نور و روشنایی بکار رفته در شهر

جدول شماره (۴-۹) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره پیشنهاد برای زیباسازی شهر با استفاده از رنگ و نور

جدول شماره (۴-۱۰) توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره تاثیر رنگ‌های بکاررفته در سطح شهر، روی شهروندان

جدول شماره(۵-۱):ارزیابی نقش روشنایی و نورپردازی و رنگ در شهر عجب شیر توسط مدل swot

 

 

فهرست نمودارها

نمودار شماره (۲-۱) نشانگرعمر و هزینه انرژی نورهای LED و متداول..

نمودار شماره (۲-۲)مصرف و هزینه لامپ های LED و رشته ای..

نمودار شماره (۲-۳)عمر لامپ ها

نمودار شماره (۴-۱)پراکندگی پاسخگویان  بر اساس جنس…

نمودار شماره (۴-۲) پراکندگی پاسخگویان بر اساس سن..

نمودار شماره (۴-۳) پراکندگی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات..

نمودار شماره (۴-۴) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره استفاده از رنگ و نور در زیباسازی شهر.

نمودار شماره (۴-۵) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره میزان توجه مسولان به رنگ و نور مورد استفاده در شهر

نمودار شماره (۴-۶) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره میزان رنگ و نور استفاده شده در شهر عجب شیر جهت زیباسازی آن

نمودار شماره (۴-۷) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره میزان میزان روشنایی در شهر عجب شیر.

نمودار شماره (۴-۸) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره افزایش امنیت اجتماعی شهری از طریق نور و روشنایی بکار رفته در شهر

نمودار شماره (۴-۹) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره پیشنهاد برای زیباسازی شهر تهران با استفاده از رنگ نور

نمودار شماره (۴-۱۰) پراکندگی پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره تاثیر رنگ‌ و نورهای بکار رفته در سطح شهر، روی شهروندان

 

 

فهرست نقشه ها

نقشه شماره (۴-۱) نقشه عجب شیر.

نقشه شماره(۴-۲) نقشه عجب شیر.

نقشه شماره (۴-۳) نقشه ادارات برق موجود در عجب شیر.

نقشه شماره (۴-۴) نقشه محدوده مورد مطالعه(خیابان امام عجب شیر)

نقشه شماره (۴-۵) نقشه موقعیت قرارگیری ادارات دولتی..

 

مقدمه

طراحی روشنایی شهری نه تنها موضوعی صرفاً تزئینی نیست، بلکه روشی در جهت پاسخ به جست و جوی ما برای روش پیشرفته تأمین امنیت و آسودگی بهتر و محیط می باشد. امروزه نورپردازی، تعریف کننده هویت و سیمای شبانه شهر است و نبود نور و وجود تاریکی شب عوارضی همچون افزایش حوادث، تصادفات، جرایم و بزه کاری و کاهش امنیت اجتماعی را سبب می شود.

در معماری و شهرسازی نور عملکردی فراتر از رو شن کردن فضا داشته و به عنوان یکی از اجزاء اصلی مورد توجه طراحان قرار می گیرد . امروزه زندگی شهری سبب گشته دامنه فعالیت شهروندان تا پاسی از شب ادامه یابد و بدین ترتیب حیات شبانه تبدیل به قسمتی از زندگی شهری شده است .بنابراین جهت ایجاد بستر مناسب و امن زندگی شبانه شهری و ارتقاء کیفیت بصری، طراحی نورپردازی مورد توجه طراحان قرار می گیرد.

سیمای شهری چه در روشنایی روز و چه در تاریکی شب می بایست دارای شکل و محتوی باشد . نور در طراحی شهری دارای کیفیات و ویژگی های متفاوت از قبیل ابزار اطلاع رسانی، شناساندن در مناطق و محلات و افزایش بار هویتی و امنیتی مراکز، نمایان کردن نشانه ها،میراث فرهنگی و طبیعی و فضاهای شهری همچون پیاده راه ها و میادین می باشد.

از اهمیت نورپردازی محیط شهر ی می توان به ایجاد امنیت، دلپذیر کردن فضای شهر و تأثیر مثبت آن بر روان شهروندان اشاره کرد وبیان داشت » : نور یک عنصر معماری طراحی محیط است و شهروندان نیز اهمیت نورپردازی شهری را درک کرده اند که نور پتانسیل بالایی در افزایش راندمان و کارایی افراد داشته و علاوه بر آن می تواند طراحی مجددی برای فضای شهری و معماری محیط و تأمین زیبایی و امنیت در شب را عهده دار باشد. «

وامارنگ زندگی است؛زیرا دنیای بدون رنگ به نظر ما همچون مرده است رنگ ها مثل های ازلی‏اند.

در طراحی فضا می‏توان از عنصر رنگ بهره‏ فراوان برد؛زیرا رنگ به کاهش خستگی و انرژی‏ دادن به چشم کمک می‏کند.رنگ ها هریک دارای معنایی‏ نمادی هستند و تصورات ذهنی ما نیز با هر بنا،با رنگ های خاص تداعی می‏شود.

توجه به جنبه‌های عملکردی و فیزیکی رنگ بدون توجه به ابعاد و تاثیرات روانی آن باعث آزاردهنده جلوه کردن رنگ‌ها، در محیط می‌شود. رنگ‌ها دارای معانی نمادین هستند، حتی در تصورات ذهنی ما نیز با رنگ‌های خاصی تداعی می‌شود. مثلا رنگ‌های فیروزه‌ای و آبی یاد آور بناهای مذهبی و مساجد هستند یا با دیدن رنگ‌های قرمز و نارنجی به یاد فست‌فودها می‌افتیم. هر رنگی، سمبل و یادآور معانی و وقایع خاصی هستند. برای مثال رنگ‌های زرد، سرخ، نارنجی یاد آور فصل پاییز و آغاز مدارس است. یا رنگ سفید به نشانه صلح و آرامش یا آغاز فصل زمستان است.

رنگ ها زبان احساسات ما هستند و می‌توانند زندگی شهری را زنده ‌کنند. همچنین رنگ ها از ارکان مهم بیان هویت و خوانایی شهرها به شمار می‌روند.

این پایان نامه با آیین نامه نحوه نگارش و تدوین پایان نامه تهیه شده و آماده ارائه میباشد.